Göktürklere uzanan bir Türk geleneği olan ‘kırk uçurma’ günümüzde hala yapılan bir ritüel. 40 günü tamamlamış bebeklere yapılan ‘kırk uçurma nedir?’, ‘kırk uçurma nasıl yapılır?’ ve ‘kırk uçurma sepetine neler konur?’ üzere soruların cevapları içeriğimizde!
Kaynak: https://www.bebek.com/kirk-ucurma-kir…
Özellikle ülkemizde yeni doğan bebeklere 40 günlük olana kadar ihtimam gösterilir ve meskenden dışarı çıkarılmaz.
Çoğu kişi bunun bebeği dış faktörlerden korumak için yapıldığını düşünse de aslında Göktürklere kadar uzanan bir gelenekten kaynaklanmaktadır.
‘Kırk uçurma’ ismi altındaki geleneklere nazaran bebek 40. gününü doldurduğunda bir ekip ritüeller yapılmalıdır. Pekala, ‘kırk uçurma nedir?’
Kırk uçurma aslında çok eskilere dayanan bir Şaman geleneğidir.
Göktürklere dayanan bu geleneğe nazaran annenin lohusa devrinin bitmesiyle anne ve bebeğin dualar eşliğinde banyo yapması ve yakınlarını ziyaret etmesini içerir.
Öncelikle belirtmek gerekiyor ki kırk uçurma katiyetle dini bir gelenek değil.
Sadece âlâ niyetler ve duadan oluşan bu merasim, halk ortasında ‘iç ferahlatma’ isteğiyle yapılır.
Peki, kırk uçurma nasıl yapılır?
Kırk uçurma için neler yapılmalı diyorsanız, birinci adımınız banyo olmalıdır.
Bu geleneğe nazaran öncelikle anne ve bebek banyo yapar ve akabinde yakınlarına gezmeye çıkarlar. Alışılmış bu banyo süreci bir grup ritüeller ve dualarla yapılır.
Kırk uçurma banyosunda anne ve bebeğe bir öteki kişi banyo yaptırır. Yani öncelik bu kişiyi seçmek olur.
Kırklama annesi olarak isimlendirilen bu kişi ekseriyetle ailenin bir büyüğü olur.
Kırklama banyosu için günün erkek saatleri seçilir ve banyoyu yaptıracak olan kırklama annesi, konuta gelirken yoldan 40 taş yahut mevsim çiçekleri toplamalıdır.
Eve gelen kırklama annesi evvel getirdiği taş yahut çiçekleri temizler ve banyo suyuna atar.
www.cocukludunya.com
Bunun yanı sıra banyo suyuna nazar boncuğu, altın ve gümüş bırakılır.
Bu süreçlerin akabinde kırklama annesi abdest alır ve dua ederek ellerini 40 kere banyo suyuna batırıp çıkarır.
İlk evvel bebeğin akabinde annesinin başından aşağı 40 tas su dökülür.
Bu süreç yapılırken dualar ve makul kelamlar söylenir. Banyo sürecinin akabinde anne ve bebek yesyeni kıyafetler giyerek ritüelin ikinci basamağına geçer.
İkinci kademede anne ve bebek meskenden çıkar ve aile büyüklerini ziyaret eder. Anne ve beben 7 farklı mesken gezmelidir.
Ziyaret edilen her meskende anneye sütünün bol olması için yarım bardak su verilir ve anne bu suyun hepsini içmelidir. Ayrıyeten ziyaret için gidilen her meskende un, şeker, pirinç üzere şeyler verilir.
Günümüzde kırk uçurma sepetleri hazır bir formda satılırken, bu halde klasik yürüten aileler hala mevcut.
Kırk uçurma sepetinde yer alanlar ve manalarını aşağıda belirttik:
Un: Ömrü uzun olsun.
Yumurta: Sağlıklı olsun.
Bozuk para: Maddi açıdan varlıklı olsun.
Şeker: Tatlı lisanlı olsun. Ağzının tadı hiç bozulmasın.
Tuz: Bereketli olsun.
Pamuk: Hoş ve huzurlu yaşlansın.
İp: Uzun ve sağlıklı saçları olsun.
Çörek otu: Talihi ve bahtı açık olsun.
Nazar boncuğu: Nazar değmesin.
Kur’an: Dini bütün bir insan olsun.
Sabun: Alın yazısı pak olsun.
Kahve: 40 yıllık hatırı olan dostları olsun.